Overslaan en naar de inhoud gaan

oog - keratitis - amoebenkeratitis (Acanthamoeba species)

Adviezen

≥ 18 jaar
Prioriteit Medicatie Opmerking
Prioriteit:
1e keus
Opmerking:

Oogdruppels: 0.1% propamidine isethionaat (Brolene) + 0.02% chloorhexidine digluconaat

Prioriteit:
1e keus alternatief
Opmerking:

Oogdruppels: 0.1% hexamidine + 0.02% polyhexamethyl biguanide (PHMB)

Algemene opmerkingen

Deze vorm van keratitis vergt intensieve chirurgische en/of therapeutische behandeling!

Start bij verdenking op een Acanthamoeba keratitis, na afnemen van materiaal voor diagnostiek, zo snel mogelijk met behandelen met combinatietherapie (biguanide + diamidine).

Medicamenteuze therapie is gebaseerd op combinatie van een biguanide met een diamidine middel via oogdruppels:

  • chloorhexidine digluconaat 0,02% - 0,06%                                     (= een biguanide)
  • polyhexanide of polyhexamethyleenbiguanide (PHMB) 0,02%    (= een biguanide)
  • propamidine isethionaat 0,1%                                                         (= een diamidine)
  • hexamidine 0,1%                                                                             (= een diamidine)

Druppel frequentie en duur behandeling:

  • dag 1-2, ieder uur druppelen, dag en nacht
  • dag 3-5, ieder uur druppelen, gedurende de dag
  • week 2-5, iedere 2 uur druppelen, gedurende dag
  • daarna 4 tot 6 maal per dag druppelen voor een periode van 6 tot 12 maanden

Beschikbaarheid van Brolene (R) en polyhexamethylbiguanide (PHMB) in Nederland is beperkt.  Voor gebruik brolene is artsenverklaring nodig.

Gebruik van de aminoglycoside antibiotica gentamicine en neomycine wordt afgeraden omdat deze middelen cystevorming induceren en daardoor therapie falen bevorderen.

Geef nooit corticosteroïden zonder anti-Acanthamoeba therapie (minimaal 4 maal daags). Indien corticosteroïden worden gegeven of overwogen (indicatie: ernstige inflammatie en/of pijn), doe dit dan alleen:

  • nadat er 2 weken standaard anti-Acanthamoeba therapie is gegeven, en
  • de anti-Acanthamoeba therapie gecontinueerd wordt tijdens de corticosteroïden behandeling; en
  • deze Acanthamoeba therapie tot en met 4 weken wordt gehandhaafd na het stoppen van de corticosteroïden.

Wanneer er zonder (juiste) indicatie/onterecht gestart is met corticosteroïden, stop hier dan zo snel mogelijk mee. Overweeg eerst enkele dagen de dosering van de  corticosteroïden te halveren om een rebound effect te voorkomen.

Toepassing van voriconazole: er zijn kleine case series die een mogelijk positief effect laten zien van topicale of systemische voriconazole, met name bij diepe 20 cornea infecties.

Toepassing van Miltefosine: kleine case series tonen bij orale toepassing effect op de Acanthamoeba keratitis. Bij oraal gebruik zijn systemische en oogheelkundige 25 (inflammatoire) bijwerkingen gerapporteerd (Thulasi, 2021)

Mogelijk is monotherapie met een biguanide middel even effectief. Zie klinische studie (https://clinicaltrials.gov/study/NCT03274895?tab=results#outcome-measur…) en de nog te publiceren nieuwe richtlijn infectieuze keratitis op initiatief van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) 

Bronnen

  1. Pubmed.gov publication # 14631394

    Seal DV (2003) Acanthamoeba keratitis update-incidence, molecular epidemiology and new drugs for treatment. Eye (Lond). 17(8):893-905.

  2. Pubmed.gov publication # 12917179

    Perez-Santonja, JJ et al (2003) persistently culture positive Acanthamoeba keratitis. Ophthalmology 110, 1593-1600

  3. Pubmed.gov publication # 20802332

    Visvesvara GS (2010) Amebic meningoencephalitides and keratitis: challenges in diagnosis and treatment. Curr Opin Infect Dis. 23(6):590-4

  4. Pubmed.gov publication # 31491000

    Randag AC, van Rooij J, van Goor AT, Verkerk S, Wisse RPL, Saelens IEY, Stoutenbeek R, van Dooren BTH, Cheng YYY, Eggink CA (2019) The rising incidence of Acanthamoeba keratitis: A 7-year nationwide survey and clinical assessment of risk factors and functional outcomes. PLoS One 14:e0222092

  5. Pubmed.gov publication # 31650083

    Hirabayashi KE, Lin CC, Ta CN (2019) Oral miltefosine for refractory Acanthamoeba keratitis. Am J Ophthalmol Case Rep. 16:100555.

  6. Pubmed.gov publication # 33045218

    Thulasi P et al. (2021) , Oral Miltefosine as Salvage Therapy for Refractory Acanthamoeba Keratitis. Am J Ophthalmol. 2021 Mar;223:75-82.

Categorie
Metadata

Swab vid: G-146810.4
Bijgewerkt: 02/27/2024 - 10:29
Status: Published